Viskweek is aquacultuur waarbij vissen worden gekweekt in omhuizingen om als voedsel te worden verkocht. De productie van dierlijk voedsel groeit het snelst en ongeveer de helft van de vis in de wereld wordt nu gekweekt in deze kunstmatige habitats. Zalm, tonijn, kabeljauw, forel en heilbot zijn de meest gekweekte soorten. Gaaskooien ondergedompeld in normale watermassa’s of betonnen omheiningen op het land zijn voorbeelden van ‘aquafarms’.
Volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN wordt ongeveer 32% van de wereldwijde visvoorraad overbevist, uitgeput of hersteld en moet onmiddellijk worden geregenereerd. Weinigen zien viskweek als een oplossing voor het probleem van overbevissing. Aan de andere kant zijn deze boerderijen verre van goedaardig en kunnen ze ecosystemen ernstig schaden door ziekten, vervuiling en exotische soorten met zich mee te brengen. De hoeveelheid schade die door viskwekerijen wordt veroorzaakt, hangt af van het vismodel, de manier waarop deze wordt gekweekt en gevoerd, de omvang van de operatie en de locatie van de kwekerij.
Een belangrijke moeilijkheid is dat, in plaats van de impact op wilde populaties te verminderen, kwekerijen vaak afhankelijk zijn van wilde vissoorten op een lager niveau, zoals ansjovis, om de grotere, roofzuchtige gekweekte soorten te voeden. Voor 1 pond zalm of zeebaars kan tot vijf pond mindere vis nodig zijn. Overbevissing van kleinere “foerage” vissen heeft verstrekkende gevolgen voor de ecologie van de oceaan.
Vissen worden soms gehouden in extreem drukke en krappe omstandigheden met weinig ruimte om te zwerven, net als in industriële dierenboerderijen op het land. Laesies, vinschade en andere verwoestende aandoeningen kunnen bij vissen voorkomen. Uitbraken van ziekten en parasieten, zoals zeeluizen, worden verergerd door de overbevolking en stressvolle omstandigheden, die boeren behandelen met pesticiden en antibiotica. Het gebruik van antibiotica kan leiden tot resistente ziektestammen die een bedreiging vormen voor de populaties van wilde dieren en zelfs voor mensen die gekweekte vis consumeren.
Vissen die zijn ontsnapt, vormen een andere bedreiging voor het milieu. Elk jaar ontsnappen honderdduizenden vissen uit kwekerijen, wat een bedreiging vormt voor de genetische variëteit en het voortbestaan van inheemse soorten. Hoge bezettingsaantallen leiden tot ernstige vervuiling door visuitwerpselen en niet opgegeten voedsel, wat resulteert in een slechte waterkwaliteit met hoge ammoniakgehaltes en lage zuurstofgehalten. Roofzuchtige mariene soorten, zoals meeuwen en zeeleeuwen, kunnen worden aangetrokken door viskwekerijen in de buitenlucht en worden af en toe vergiftigd of neergeschoten door aquafarmers om de vis te eten.
Ondanks het bewijs, integendeel, is het nog steeds een wijdverbreide overtuiging dat vissen pijnloos zijn. De slachtmethoden van de aquacultuurindustrie zijn afschuwelijk. Er wordt weinig tot geen rekening gehouden met de pijn van de dieren en de meesten zijn zich volledig bewust tijdens het slachten, dat enkele minuten kan duren. Weinig soorten, zoals zalm in de Verenigde Staten, worden ook dagenlang uitgehongerd voordat ze worden geslacht om hun ingewanden te legen. Vissen zijn vaak niet verdoofd en sterven door bloeden, herhaaldelijk op het hoofd geslagen, verstikking of bevriezing. Er zijn geen beperkingen in de Verenigde Staten, zoals in veel andere landen, om ervoor te zorgen dat vissen humaan worden behandeld.
De vangsten van blauwvintonijn in de Middellandse Zee en de Atlantische Oceaan zijn jarenlang niet gereguleerd en onderrapporteerd, waardoor het voortbestaan van de soort in gevaar komt. Het kweken van blauwvintonijn wordt een populaire industrie in Japan en in het buitenland om aan de hoge en groeiende vraag naar sushi te voldoen, wat de situatie nog verergert. Vissers gebruiken beuglijnen en ringzegens om tonijn te vangen voordat ze de broedleeftijd bereiken en voldoende tijd hebben om zich voort te planten. Vervolgens worden ze drie tot zes maanden lang vetgemest met duizenden ponden kleinere in het wild gevangen vis in zeekwekerijen voordat ze worden gedood en verscheept.
